Endocrinologie Centrum Hasselt
Penneveldstraat 1
3500 Hasselt
0485 895 433
Endocrinologie
Ziekte van Addison
Ziekte van Addison
De ziekte van Addison wordt ook wel bijnierschorsinsufficiëntie genoemd. Het probleem dat zich hier voordoet is een gebrek aan bijnierhormonen (cortisol en soms ook aldosterone).
Het probleem kan bestaan thv de hypofyse: er wordt te weinig ACTH aangemaakt. ACTH is het hormoon dat de bijnieren zal stimuleren om cortisol aan te maken. Wanneer de hypofyse onvoldoende ACTH aanmaakt, zal de bijnier onvoldoende of geen cortisol aanmaken. Aldosterone is minder afhankelijk van ACTH.
Wanneer er zich een probleem voordoet thv de beide bijnieren zal er een gebrek zijn van zowel cortisol als aldosterone. Bovendien zal de hypofyse extra ACTH aanmaken om de bijnieren te stimuleren. Een hoog ACTH gehalte zal leiden tot een typische bronskleurige verandering van de huid.
Symptomen bij de ziekte van Addison
Diagnose
De diagnose van de ziekte van Addison wordt gesteld door een bloedafname die 's ochtends dient te gebeuren. Vaak is het zo dat in een dergelijke bloedafname cortisolwaarden worden teruggevonden die zich in de grijze zone bevinden. In die gevallen dient er een stimulatietest te gebeuren. Dit kan door middel van een Synacthen test, een insuline tolerantie test, een glucagon test of een metyrapone test. De endocrinoloog bepaalt welke test geschikt is om de bijnierfunctie correct in te schatten.
De ziekte van Addison vloeit voort uit een gebrek aan bijnierhormonen. Er bestaat een gebrek aan cortisol, al dan niet begeleid door een gebrek aan aldosterone.
Patiënten vermageren, verliezen spierkracht, ervaren een gedaalde bloeddruk met duizeligheid.
Indien het probleem zich situeert thv de bijnieren zal de hypofyse extra ACTH produceren met de bedoeling de bijnieren te stimuleren. Dit heeft als gevolg dat de slijmvliezen en de huid een donkerder aspect krijgen.
Wanneer patiënten een acuut gebrek aan cortisol hebben spreken we van een Addison crisis.
Dit uit zich in buikpijn, misselijkheid, diarree en een zeer lage bloeddruk. Urgent medisch ingrijpen is dan van levensbelang.
Behandeling
De behandeling bestaat in het vervangen van de afwezige hormonen door medicatie die dagelijks dient ingenomen te worden.
Indien het lichaam een of andere vorm van stress ondervindt (koorts, infectie, operatie, trauma, enz) zullen de bijnieren meer cortisol aanmaken. Addison patiënten zullen in dergelijke gevallen hun medicatie moeten ophogen, dit gebeurt in overleg met de behandelende arts of specialist endocrinoloog.
Aanhoudende klachten
Sommige Addison patiënten blijven klachten ondervinden van vermoeidheid ondanks een adequate behandeling met hydrocortisone. In dergelijke situaties kan het wenselijk zijn om de kortwerkende hydrocortisone te vervangen door een langerwerkend cortisone preparaat. Vaak kunnen de vermoeidheidsklachten hiermee verbeterd worden. De behandelende endocrinloog zal waken over het evenwicht tussen een correcte substitutie met cortisone en een overbehandeling die leidt tot iatrogene Cushing met alle negatieve gevolgen die eruit voortvloeien.