Endocrinologie Centrum Hasselt
Penneveldstraat 1
3500 Hasselt
0485 895 433
Endocrinologie
Schildklierkanker
Kanker van de schildklier
Ook de schildklier kan getroffen worden door kanker. Vaak gaat het om een nodule die in de schildklier ontstaat en na verloop van tijd verandert in een kwaadaardig gezwel. Gelukkig zijn de meeste schildklierkankers goed te behandelen als we er op tijd bij zijn. Schildkliernodules (kleine bolletjes in de schildklier) komen bij veel mensen voor en zijn voor het merendeel goedaardig. Hoe ouder we worden, des te groter is de kans dat we zo een schildkliernodule ontwikkelen.
Het beste onderzoek om de schildklier te evalueren is de echografie. Dit is een pijnloos onderzoek waarbij men met een echografietoestelletje nagaat hoe de schildklier er vanbinnen uitziet. We kunnen ermee zien hoe groot de schildklier is, of er nodules aanwezig zijn en hoe groot deze nodules zijn. Ook kunnen we met echografie een inschatting maken van het risico dat een dergelijke nodule kwaadaardig is.
Indien we op basis van de echografie vermoeden dat er zich een kwaadaardige nodule in de schildklier bevindt, zullen we overgaan tot een onderzoek waarbij er celletjes uit die nodule worden gezogen door middel van een hele fijne naald. Dit onderzoek noemt men ook wel FNA (Fine Needle Aspiration). De bekomen cellen worden vervolgens onder de microscoop bekeken om te zien of er tekens zijn van kanker.
Schildkliernodule
Fine needle aspiration
Een nodule in de schildklier kan erg klein zijn (enkele millimeters) tot erg groot (enkele centimeters). Soms voel je de nodule zitten in de hals, kleine nodules voel je echter vaak niet.
Met een echografie zal de radioloog een aantal kenmerken van de nodule beoordelen. Uiteindelijk zal hij een een score bepalen, de zogenaamde TIRADS score. Deze score is een inschatting van het risico op kwaadaardigheid van de nodule en zal het verder beleid bepalen.
Mensen die een nodule hebben en waarbij gebleken is dat er geen kwaadaardigheid bestaat zullen toch regelmatig moeten worden opgevolgd omdat een goedaardige nodule soms transformeert naar schildklierkanker.
Een FNA (fine needle aspiration) is een techniek die gebruikt wordt bij een verdachte schildkliernodule. Er wordt met een echografietoestel gekeken waar de nodule zich precies bevindt en tegelijkertijd wordt er met een fijne naald in de nodule geprikt om er wat cellen uit te zuigen die naar de anatoom-patholoog worden opgestuurd. De anatoom-patholoog is een specialist die de celletjes onder de microscoop zal bekijken om te zien of er tekens zijn die wijzen op de aanwezigheid van schildklierkanker.
Soms lukt zo'n FNA niet van de eerste keer, er blijken achteraf soms te weinig cellen in het staal te zitten. In die gevallen wordt het onderzoek best herhaald.
Je arts zal altijd vragen of je bloedverdunners neemt alvorens een FNA te laten doorgaan.
Soorten schildklierkanker
Er bestaan verschillende soorten schildklierkanker. Er zijn vier belangrijke vormen van schildklierkanker: papillair, folliculair, medullair en anaplastisch. Papillaire schildklierkanker komt het meest voor (ongeveer 80% van de schildklierkankerdiagnoses) en ontstaat in de folliculaire cellen. De kankercellen groeien traag. Soms zaaien ze uit naar lymfeklieren in de nek. Ook folliculaire schildklierkanker (ongeveer 15% van de schildklierkankerdiagnoses) ontstaat in de folliculaire cellen. Deze vorm kan uitzaaien naar andere organen zoals de longen of de botten. Medullaire schildklierkanker (ongeveer 5% van de schildklierkankerdiagnoses) ontstaat in de C-cellen en kan uitzaaien naar onder andere de lymfeklieren, de longen en de lever. Een zeldzamere vorm van schildklierkanker (minder dan 3% van de diagnoses) is anaplastische schildklierkanker. Deze vorm ontstaat in de folliculaire cellen. In tegenstelling tot papillaire en folliculaire schildklierkanker heeft deze kanker de neiging om heel snel te groeien en zich te verspreiden. Een heel erg zeldzame vorm van schildklierkanker is het schildklierlymfoom.
Wilt u meer weten, dan kunt u de brochure van de stichting tegen kanker bekijken.